kompozytor / dyrygent / pedagog / publicysta

Zygmunt Noskowski

(2.05.1846 - 23.07.1909)

The portrait of Zygmunt Noskowski by Marcin Władyka based on the postcard published by Tow. art. "Gryf” (1912-1918) / public domain; source: Biblioteka Narodowa (Polona)

Listy utworów

(2.05.1846 – 23.07.1909) kompozytor, dyrygent, pedagog i publicysta urodzony i zmarły w Warszawie. Kształcił się początkowo u Jana Hornziela (skrzypce), następnie w latach 1864-67 w Instytucie Muzycznym w Warszawie u Apolinarego Kątskiego (skrzypce), Stanisława Moniuszki (harmonia) i Franciszka Ciaffeiego (śpiew). W latach 1872-75 kontynuował naukę u Fryderyka Kiela (kompozycja) i Richarda Wüersta (instrumentacja) w Berlinie, dokąd wyjechał dzięki uzyskaniu stypendium Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Od 1867 grał w orkiestrze Teatru Wielkiego w Warszawie, występując jako śpiewak i pianista oraz uczył w Instytucie dla Ociemniałych.

W 1870 został sprawozdawcą muzycznym w „Kurierze Warszawskim”. Prowadził żywą działalność w Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. W listopadzie 1875 Towarzystwo urządziło jego koncert kompozytorski. W latach 1876-80 Zygmunt Noskowski był dyrektorem Towarzystwa Śpiewaczego „Bodan” w Konstancji, w latach 1881-1902 – dyrektorem Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Działał jako dyrygent opery i drugi dyrygent Filharmonii Warszawskiej. W 1886 objął klasę kompozycji w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Obdarzony wybitnym zmysłem pedagogicznym, wykształcił w ciągu 20 lat całe pokolenie kompozytorów polskich. Do uczniów jego należeli m.in.: Henryk Melcer, Ludomir Michał Rogowski, Piotr Rytel, Apolinary Szeluto, Wacław Lachman, Stanisław Nawrot, Witold Frieman, Grzegorz Fitelberg, Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Ludomir Różycki.

Noskowski zajmował się również krytyką muzyczną, dawał też prelekcje i wykłady o muzyce. Z zaciekawieniem śledził rozwój muzyki nowszej i przyswajał nowe zdobycze techniki i stylu muzycznego. Żywy temperament nie pozwolił mu ograniczyć się tylko do jednej formy muzycznej, próbował swoich sił we wszystkich dziedzinach twórczości. Pisał z niezwykłą łatwością. Jego kompozycje często wykonywano na koncertach kompozytorskich w Warszawie (1883-1900), Krakowie i Lwowie. Niektóre z nich stanowią do dziś stałą pozycję repertuarową filharmonii.

Źródło biogramu: www.culture.pl, Małgorzata Kosińdka, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, marzec 2002.