Leopold Godowski

13.02.1870 – 21.11.1938) pianista, kompozytor i pedagog urodzony w Żoślu k. Wilna, zmarły w Nowym Jorku. Regularną edukację muzyczną rozpoczął w Königliche Hochschule für Musik w Berlinie, pobierając lekcje u Woldemara Bargiela (kompozycja) i Ernsta Rudorffa (fortepian). Dodatkowo uczył się u Camille’a Saint-Saënsa. Już w wieku 9 lat osiągnął wysoki poziom umiejętności pianistycznych i kompozytorskich. Mając lat 21 poślubił śpiewaczkę Friedę Saxe i przyjął obywatelstwo Stanów Zjednoczonych, dokąd przeniósł się na stałe tuż przed wybuchem I wojny światowej.

Karierę koncertową rozpoczął w wieku 9 lat występami w Wilnie oraz tournée po Polsce, Rosji i Niemczech. W późniejszym okresie występował m.in. w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Londynie, Niemczech, Polsce, a także w Ameryce Południowej i Azji. Koncertował nie tylko solo, ale również jako kameralista, współpracując z takimi artystami jak śpiewaczki: Clara Louise Kellogg i Emma Cecilia Thursby czy skrzypek Ovide Musin. Był wybitnym wirtuozem jednak przed dużą publicznością oraz w trakcie nagrań płytowych hamowała go trema; pełnię swoich możliwości odsłaniał dopiero w zaciszu domowym. Mimo to, jeden z koncertów w Berlinie przyniósł mu miano jednego z największych pianistów tamtego czasu i status następcy Franza Liszta. Walory techniczne były jednak dla Godowskiego zawsze drugorzędne; na pierwszym miejscu stawiał precyzję wykonania tekstu muzycznego oraz zgodną ze stylem epoki interpretację. Na 8 lat przed śmiercią karierę pianistyczną przerwał drobny paraliż, pozostawiając Godowskiemu tylko nauczanie.

Jako pedagog pracował w New York College of Music, w Akademie der Tonkunst w Wiedniu oraz na uczelni w Berlinie. Dodatkowo, w Broad Street Conservatorium w Filadelfii, prowadził kursy nauczycielskie. Co szczególnie ciekawe, Curtis Institute of Music, również w Filadelfii, przyznał mu doktorat honoris causa.

Na twórczość kompozytorską Godowskiego składają się wyłącznie utwory fortepianowe. Są to zarówno dzieła autorskie w gatunkach takich jak sonata, wariacje czy suita, jak i opracowania na fortepian utworów innych kompozytorów, w tym m.in.: Johanna Straussa syna, Franza Schuberta, Carla Marii von Webera, Fryderyka Chopina, Jana Sebastiana Bacha i Roberta Schumanna. Większość utworów przeznaczona została na jednego wykonawcę, obecne są jednak także kompozycje na 4 ręce lub na 2 fortepiany. Dodatkowo, wśród dzieł Godowskiego znaleźć można utwory o charakterze pedagogicznym. Zarówno kompozycje, jak i opracowania Godowskiego, nawet lepiej niż jego nagrania, dają świadectwo warsztatu pianistycznego artysty.

Źródło biogramu: Weber Jan, Godowski Leopold, w: Encyklopedia muzyczna PWM, Dziębowska Elżbieta (red.), t. 3, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1987, ss. 350-351, opracował Antoni Szymański.